Toplumda çok sık karşılaşılan bir durum olan “Yüksek Özgüven, Az bilgi ile Kendini Satma” durumunu bilimsel olarak inceleyen teoridir.
Kişinin kendisine olan yüksek özgüveni karşılığında, hiç ya da kısıtılı bilgisi ile sanki derinlemesine araştırma yapmış ve derin bilgi sahibiymiş gibi davranarak, gerçekten bilgi sahibi kişilerin bilgiden kaynaklı tereddütlerini fırsat bilerek öne çıkması olarak da açıklanabilir.
Bazı zamanlarda insanlar kendi cehaletlerini görmezden gelerek, bilgi, beceri veya yeteneklerini mübalağa edebilir ve bilgi sahibi olan kişilere kıyasla daha cesur davranabilirler. Dunning Kruger Etkisi olarak bilinen bu durum, asıl olarak bir çeşit davranışsal tutarsızlık türüdür.
Dunning-Kruger etkisi, kişinin kendi yeteneklerini olduğundan fazla değerlendirdiği bir bilişsel yanılgıdır. 1999 yılında sosyal psikologlar David Dunning ve Justin Kruger tarafından tanımlanan bu etki, özellikle bilgi ve yetkinlik eksikliğine sahip bireylerin kendilerini daha yetkin hissetmeleri ile ilişkilendirmiştir.
Bu etkiyi anlamak için; insanların genellikle beceri düzeylerini doğru bir şekilde değerlendirmekte zorlandıklarını bilmek önemlidir. Yeterince bilgi sahibi olmayan kişiler, genellikle bu eksikliği fark etmezler ve bu da onların kendilerini daha yetkin görmelerine yol açar. Öte yandan, gerçekten yetkin bireyler ise kendi eksikliklerinin daha fazla farkında olduklarından, yeteneklerini olduğundan düşük değerlendirebilirler.
Dunning-Kruger etkisi, iş hayatında, akademik alanlarda ve günlük yaşamda sıkça karşımıza çıkar. Örneğin, bir kişinin karmaşık bir konuda yetersiz bilgiye sahip olmasına rağmen, bu konuda uzman gibi konuşması bu etkinin bir göstergesi olabilir. Bu durum, karar alırken veya problem çözerken yanıltıcı sonuçlara yol açabilir.
Bu etkiden korunmak için, bireylerin kendi bilgi ve beceri seviyelerini objektif olarak değerlendirebilmeleri önemlidir. Eleştirel düşünme, geri bildirim alma ve sürekli öğrenme gibi stratejiler, bu bilişsel yanılgının üstesinden gelmek için etkili olabilir.
Dunning-Kruger etkisi, hepimizin zaman zaman karşılaşabileceği bir tuzak olsa da, farkındalık ve doğru yaklaşımlar sayesinde bu tuzaktan kaçınmak mümkündür. Notlar almak, hafızadan çok aldığımız notlara dönmek, güvendiğimiz bilgi kaynakları ile olan etkileşimimizi kesmemek gibi alışkanlıklar elde etmek önemli olacaktır. Bu nedenle, kendimizi sürekli olarak geliştirmek ve öğrenmek, gerçek yetkinliğimizi doğru bir şekilde değerlendirmemizin gerekliliğinin farkında olmamızla mümkün olacaktır.
Saygı ve sevgilerimle,
Alper Akpeçe 92’Gv
Comentários